Wat is een CO2-routekaart?
Op deze pagina
Wat is een CO2-routekaart?
Een CO2-routekaart of portefeuilleroutekaart (kort: routekaart) laat zien op welke manier je als organisatie je vastgoedportefeuille in lijn gaat brengen met de klimaatdoelen van 2030 en 2050.
Maatregelen inplannen op natuurlijke momenten
Dit doe je door per gebouw energiemaatregelen in te plannen, zoveel mogelijk op natuurlijke momenten (nieuwbouw/renovatie/vervanging). De CO2-routekaart geeft vervolgens inzicht in de verwachte besparingen (op energie, CO2 en kosten) en de daarvoor benodigde investeringen. Zowel eigendom als huur wordt hierbij meegenomen.
Bestuurlijke vaststelling
De bestuurder stelt de plannen in de CO2-routekaart vast, als verbindende schakel tussen strategie, financiën en uitvoering. Onderdeel van de vaststelling is dat er voor in ieder geval vier jaar financiële ruimte en capaciteit is geregeld om de ingeplande maatregelen uit te voeren.
Waaruit bestaat een CO2-routekaart?
Cure
Voor cure is er een invulformat portefeuilleroutekaart die dient als CO2-routekaart. Bij dit invulformat is ook de bestuurlijke vaststelling opgenomen. Zie: Opstellen portefeuilleroutekaart cure.Care
Voor care zijn er twee documenten die samen de CO2-routekaart vormen:- Ingevulde CO2-reductietool of vergelijkbare tool Met deze tool bereken je de ontwikkeling van het vloeroppervlakte (m2 GO) en het energieverbruik (kWh, m3 aardgas, warmte (GJ)) op basis van ingeplande maatregelen voor energiebesparing, duurzame energie en CO2-reductie.
- Bestuursoplegger Dit is een document waarin de bestuurlijke ondersteuning voor de plannen wordt vastgelegd inclusief financiële commitment.
Welke organisaties moeten een routekaart opstellen?
Cure en care
Van alle grote zorgorganisaties (>250 fte) wordt gevraagd om een CO2-routekaart op te stellen en bij te houden. Lees hier waarom. Voor de ziekenhuizen (cure) ziet de routekaart er iets anders uit dan voor de langdurige zorg (care) en revalidatie.EED-plichtig en leden brancheorganisaties
Zorgorganisaties met een EED-auditplicht of die lid zijn van een van de brancheorganisaties in de zorg (ActiZ, de Nederlandse ggz, VGN, NFU of NVZ) moeten in ieder geval een CO2-routekaart opstellen.Overig
Maar ook als je niet EED-auditplichtig bent, maar wel je vastgoed strategisch wilt verduurzamen (en wie wil dit nou niet?), is het zinvol om een routekaart te maken. Je gaat daarmee de noodzakelijke aanpassingen inplannen op natuurlijke momenten. En het geeft je als organisatie meer inzicht in de besparingen en benodigde investeringen voor duurzaam onderhoud en beheer.Ook als je gehuurd vastgoed hebt
Het maakt niet uit of het vastgoed in eigendom is of gehuurd. Ook voor gehuurd vastgoed is het aan de gebruiker – de zorgorganisatie – om verduurzamingsbeleid te maken. Natuurlijk wel zoveel mogelijk samen met je verhuurder.Kleinere organisaties en eerstelijns niet
Voor eerstelijns en kleinere zorgorganisaties (<10 gebouwen) is er geen verplichting om een CO2-routekaart op te stellen. Er zijn andere tools beschikbaar voor verduurzaming, zowel strategisch als meer praktisch. Kijk hier welke hulpmiddelen voor verduurzamen voor eerstelijns er zijn.Wie maakt de routekaart?
Het opstellen van een CO2-routekaart kan het best worden gedaan door de vastgoedafdeling. Het vaststellen gebeurt door het bestuur. Andere betrokkenen zijn bijvoorbeeld de energiecoördinator, facilitair manager, duurzaamheids- of MVO-coördinator en controller.
Start bij de vastgoedafdeling
In de praktijk blijkt dat het goed werkt als de vastgoedafdeling een start maakt met (voor cure) het invulformat of (voor care) de CO2-reductietool of andere tool en de gegevens invult die bekend zijn. Vervolgens worden de anderen erbij betrokken om hun kennis en kunde in te brengen en de routekaart verder aan te vullen.
Betrokkenheid van het bestuur
Betrek het bestuur tijdig bij het proces, zodat er aansluiting is met strategie en financiën. Met het invullen van de bestuursoplegger stellen zij tot slot de routekaart vast.
Samenwerking met de verhuurder
Voor huurpanden stel je de routekaart samen met je verhuurder op. Sinds 2023 is de verhuurder verantwoordelijk voor de gebouwgebonden energiemaatregelen. Dat maakt het hopelijk iets makkelijker hierover in overleg te gaan.
Extern advies en hulp
Meerdere zorgorganisaties maken gebruik van een extern bureau om de routekaart (mede) op te stellen.
Lees de tips voor het inschakelen van externe ondersteuning.
Wat is de relatie met onderhouds- en huisvestingsplannen?
De CO2-of portefeuilleroutekaart is een aanvulling op het strategisch huisvestingsplan (SHP of LTHP) en meerjarenonderhoudsplan (MJOP).
- Het strategisch huisvestingsplan (SHP of LTHP) heeft grote impact op je routekaart. Denk aan plannen voor sloop-nieuwbouw, grootschalige renovaties of uitbreiden en afstoten van vastgoed. Omgekeerd helpt de routekaart bij het actualiseren van het SHP doordat het beter inzicht geeft in de energetische kwaliteit en nodige investeringen in het bestaande vastgoed.
- In de routekaart bouw je voort op de natuurlijke momenten uit het meerjarenonderhoudsplan (MJOP). De uitvoering van maatregelen uit de CO2-routekaart borg je (na bestuurlijke goedkeuring) in het MJOP. Lees meer hierover in: Hoe borg ik energiemaatregelen in een MJOP?
