Knelpunten bij gebouwinformatie­management in de zorg

Op deze pagina

Het niet (op orde) hebben van basisinformatie over hun gebouwen verhindert zorgorganisaties om verduurzamings­stappen te kunnen zetten. Adviesbureau Gebouwinzicht deed in opdracht van EVZ onderzoek naar de belangrijkste knelpunten van gebouw­informatie­management bij zorgorganisaties. 

Dit is het eerste uit een serie van zes artikelen over de resultaten van het onderzoek. In dit artikel lees je over de opzet van het onderzoek met behulp van Quickscans Informatiemanagement bij een aantal zorgorganisaties. De basisprincipes van gebouwinformatiemanagement en de elf centrale thema’s worden besproken. De resultaten van het onderzoek zijn samengevat in de belangrijkste knelpunten bij zorgorganisaties. De andere artikelen in deze reeks gaan verder in op die knelpunten.

Waarom dit onderzoek?

Sinds 2020 stimuleert Het Expertisecentrum Verduurzaming Zorg (EVZ) zorgorganisaties om CO2-routekaarten te maken. De volgende stap is dat de partijen die een routekaart hebben ontvangen in actie komen om deze ook daadwerkelijk verder te gaan uitrollen.
EVZ/Stimular en Gebouwinzicht concluderen samen dat de zorgpartijen er tegenaan lopen dat soms basisinformatie over gebouwen ontbreekt wat verhindert om verduurzamingsstappen te kunnen zetten.

Gebouwinzicht onderzoekt dit al jaren bij commercieel vastgoed met een Quickscan Informatiemanagement. Voor dit onderzoek is deze Quickscan in opdracht van EVZ uitgevoerd bij 5 zorgpartijen. Daarnaast zijn een aantal zorgpartijen geïnterviewd, die niet mee hebben gedaan aan de volledige Quickscan, maar wel een aantal vragen hebben beantwoord.

Quickscan informatiemanagement

Het idee achter de Quickscan is dat als een organisatie met meerdere vastgoedlocaties meer grip krijgt op vastgoeddata, deze vanzelf meer tijd en geld overhoudt om de gebouwen in hun portefeuille te verduurzamen. Nu zie je bij veel organisaties dat de medewerkers die verantwoordelijk zijn voor het beheer en onderhoud van de vastgoedportefeuille voortdurend achter de feiten aan lopen: dan weer moet gerend worden voor de installatie tekeningen i.v.m. een lekkage die gisteren ontdekt is, dan weer zijn ze bezig met nieuwe plattegronden intekenen voor een project verhuizing van een aantal bewoners, dan weer zijn ze druk met het aantonen dat ze voldoen aan wet- en regelgeving, enzovoorts, enzovoorts. Afdelingen werken langs elkaar heen, er wordt dubbel werk gedaan en de juiste informatie is vaak niet vindbaar.

Beoogde resultaten van de Quickscans en het onderzoek

Het eerste doel van een Quickscan is dat de deelnemers inzicht krijgen in hun eigen proces. Tijdens een workshop houdt Gebouwinzicht de diverse medewerkers van één zorgorganisatie een spiegel voor en gaan zij met elkaar in gesprek. Vaak krijgen zij hier al de eerste inzichten in wat ze beter kunnen organiseren.

Het tweede doel van een Quickscan is dat de deelnemers een concreet advies van Gebouwinzicht krijgen over wat nu de belangrijkste stappen zijn die zij kunnen opzetten om de dossieropbouw te verbeteren. Dit advies is kort en krachtig: wat zijn de 3 zaken waar het eerste jaar aan gewerkt moet worden.

En tot slot verzamelde Gebouwinzicht voor dit onderzoek geanonimiseerd de gegevens van de zorgorganisaties. Hiermee brengen ze een algemeen adviesrapport uit waar ook andere zorgorganisaties iets aan hebben. Deze artikelenreeks van EVZ is een samenvatting van de adviezen.

Waar gaat gebouwinformatiemanagement om?

Voor het verduurzamen van vastgoed is het nodig dat de basis van informatiemanagement op orde is. De hypothese vooraf is dat veel zorgorganisaties deze basis onvoldoende op orde hebben.

Informatiemanagement draait om WIE is verantwoordelijk en WAAR wordt het opgeslagen. Software is een instrument, een middel om het gebouwdossier op orde brengen. Maar software is niet de oplossing. Het gaat om inventariseren wat de organisatie nu al aan gegevens heeft, waar deze staan en vooral wie er verantwoordelijk voor is. Pas als je als organisatie inzicht hebt in wat er nu al is, dan kunnen er concrete verbeterplannen gemaakt worden.

Elf thema's (processen)

Gebouwinzicht heeft de deelnemers inzicht gegeven door in een workshop door de volgende 11 thema’s langs te gaan. Daarbij werden vragen gesteld als: 

  • Wie is er verantwoordelijk? 
  • Hoe en waar wordt deze informatie opgeslagen
  • Wie kan bij deze gegevens? 
  • Wie mag in dit systeem wijzigen? 
  • Is de informatie Actueel, Betrouwbaar en Compleet? (een ABC’tje)
Elf processen, twee vragen: Wie is verantwoordelijk? Hoe en waar wordt dit opgeslagen? (afbeelding: Gebouwinzicht)

Alle afdelingen en niveaus betrokken

Bij de vragensessie per organisatie waren medewerkers van diverse afdelingen van alle niveaus in de organisatie aanwezig. Van de afdeling Vastgoed en of de afdeling Facilitair, waren zowel vanuit strategie en management mensen aanwezig, als ook de assetmanagers en ook een opzichter Onderhoud. Daarnaast waren medewerkers aanwezig van de afdeling projecten (nieuwbouw en renovatie), van de administratieve kant van Vastgoed en ook een adviseur strategie en duurzaamheid.

Knelpunten informatiemanagement bij zorgorganisaties

In dit eerste artikel geven we een overzicht van de belangrijkste resultaten uit het onderzoek. In de volgende artikelen gaan we op deze knelpunten wat dieper in. De resultaten zijn te clusteren in verschillende sub-thema’s.

Knelpunten rondom Informatiebeheer

  • Basisinformatie pandenlijst plus elementenlijst is niet op orde.
  • Tekeningenbeheer en documenten beheer zijn onvoldoende gestructureerd.
  • Er staan geen eisen in het standaard PvE voor een nieuwbouw- of renovatieproject over de op te leveren documenten.
  • Er is geen plan of vaste afspraak voor overdracht van documenten bij oplevering van een project van aannemer naar de projectleider van de zorgorganisatie en ook geen vaste afspraak over daarna hoe de organisatie de informatie omzet van projectdossier naar onderhoudsdossier.
  • Er is geen actieve sturing op energiemonitoring (praten over data). Dit zijn zoveel aspecten, dat we hier een apart artikel van maken.

Knelpunten gerelateerd aan Organisatie en strategie

  • De langetermijnstrategie is onvoldoende gekoppeld aan de tactische en operationele onderhoudsplanning.
  • Er is te weinig afstemming tussen afdelingen Duurzaamheid, Projecten en Onderhoud.
  • Er zijn te weinig medewerkers in de afdeling vastgoed om de opgave te realiseren.
  • Vooral bij kleine organisaties: er is een kloof tussen de medewerkers die tactisch strategisch denken (routekaart) en de medewerkers die de operationele uitvoering doen.

Knelpunten rondom wet- en regelgeving

  • Er is niemand in de organisatie aangewezen als compliancy persoon; oftewel iemand die verantwoordelijk is voor het voldoen aan alle wet- en regelgeving.De verantwoordelijkheid voor keuringen wordt te makkelijk weggelegd bij leveranciers (“hebben we contractueel uitbesteed”).
  • Er is geen dashboard voor alle panden en voor alle wetten en eisen.
  • Niemand heeft zicht op toekomstige wet- en regelgeving voor
    • Energiebesparing en CO2-reductie
    • Materiaalstromen
    • Klimaatbestendigheid
    • Gezond binnenklimaat.

Sectorspecifieke knelpunten

  • Niet alle softwarepakketten voor meldingen kunnen zorg specifieke opmerkingen opnemen (is iets molest of achterstallig onderhoud?).
  • Stuur je het gebouw aan alsof het een utiliteitgebouw is, of als wooncomplex? Hoe zit het met de privacy van de bewoners?

Lees het volgende artikel

Over deze reeks

Dit is artikel 1 uit een serie van 6 over de resultaten uit het onderzoek Quickscan Informatiemanagement. De serie bestaat uit:

  • Artikel 1: Gebouwinformatiemanagement in zorgorganisaties
  • Artikel 2: Basis gebouwgegevens
  • Artikel 3: Koppeling strategie en uitvoering
  • Artikel 4: Energiemonitoring
  • Artikel 5: Wet- en regelgeving
  • Artikel 6: Zorgspecifieke knelpunten

Over Gebouwinzicht

Dit onderzoek is uitgevoerd door Sannie Verweij van Gebouwinzicht. Gebouwinzicht helpt eigenaren, beheerders, beleggers, huurders en verhuurders van bestaande utiliteitsgebouwen inzicht te creëren. Gebouwinzicht heeft als doel om de bestaande vastgoedvoorraad te verduurzamen. De visie van Sannie is dat inzicht in de huidige situatie de basis is voor continue verduurzaming van gebouwen.

Verder lezen

Meer over EVZ

DUMAVA 2025

Subsidie voor verduurzamingsprojecten of losse maatregelen bij maatschappelijk zorgvastgoed. De nieuwe ronde DUMAVA is open per 2 juni. Gebruik de (vastgestelde) CO2-routekaart bij de aanvraag.